“ชุมชนบ้านน้ำม้า” โมเดลพัฒนาชุมชนโครงการ Local X พัฒนาเศรษฐกิจชุมชน
ททท . จับมือ กรมส่งเสริมวัฒนธรรม สถาบันอาหาร สำนักงานส่งเสริมเศรษฐกิจสร้างสรรค์ เปิดตัวโมเดลพัฒนาชุมชนโครงการ Local X ภายใต้คอนเซปต์ Collaboration จับคู่พาทเนอร์ที่ใช่ทำงานร่วมกับชุมชน สร้างสรรค์ สินค้าท่องเที่ยวและผลิตภัณฑ์ใหม่ ๆ พร้อมคู่ค้าร่วมทำตลาดแบ่งปันประโยชน์ที่เป็นธรรมร่วมกันกับชุมชน
นายอภิชัย ฉัตรเฉลิมกิจ รองผู้ว่าการด้านสินค้าและธุรกิจท่องเที่ยว การท่องเที่ยวแห่งประเทศไทย (ททท.) กล่าวว่า โครงการ โลคอล เอกซ์ (Local X) เกิดขึ้นจากแนวคิดที่จะพัฒนาเศรษฐกิจชุมชนด้วยโมเดลการสร้างหุ้นส่วนความสำเร็จ สรรหาพาทเนอร์ที่มีความเชี่ยวชาญในด้านต่าง ๆ มา Collaborate ร่วมคิดร่วมทำกับชุมชน ตั้งแต่การร่วมคิด ร่วมพัฒนาสินค้าท่องเที่ยว และผลิตภัณฑ์ใหม่ ให้ชุมชนไปจนถึงการ operate ดำเนินธุรกิจจริงๆ รวมทั้งการทำตลาด การขาย จับมือกันกับชุมชนในฐานะ พาทเนอร์ ทำงานร่วมกันไปตลอดทาง และแบ่งปันประโยชน์ที่เป็นธรรมร่วมกันสำหรับทุกฝ่าย นี่คือหัวใจของความยั่งยืน ในส่วนของชุมชน ในพื้นที่เชียงราย ชุมชนบ้านน้ำม้า ได้รับการคัดเลือกด้วยเหตุผลที่สำคัญคือเป็นชุมชนที่มีความพร้อมด้วย mind set และ attitude ที่ดี ทัศนคติที่เปิดกว้างพร้อมเรียนรู้พร้อมพัฒนาซึ่งเป็นหัวใจสำคัญของการทำงานในโครงการฯ นี้
ผลลัพธ์ของการทำงานร่วมกับพาทเนอร์มาหลายเดือน จนในที่สุดวันนี้ชุมชนบ้านน้ำม้าได้สินค้าท่องเที่ยวใหม่ ในรูปแบบของ School & Family Outing แหล่งเรียนรู้นอกห้องเรียนสำหรับเด็กประถมศึกษา ซึ่งได้พาทเนอร์ จากโรงเรียนดรุณสิกขาลัย โรงเรียนนวัตกรรมแห่งการเรียนรู้ มหาวิทยาลัยเทคโนโลยีพระจอมเกล้าธนบุรี มาออกแบบกิจกรรม ให้ในส่วนของผลิตภัณฑ์ใหม่ของชุมชนได้พาทเนอร์จากสถาบันอาหารมาช่วยพัฒนาผลิตภัณฑ์เครื่องดื่มสุขภาพพร้อมดื่ม ไรซ์นีก้า น้ำส้มสายชูหมักจากข้าวเหนียว กข.6 ซึ่งเป็นวัตถุดิบคุณภาพดีของชุมชน และยังมีสำนักงานส่งเสริมเศรษฐกิจสร้างสรรค์ (องค์การมหาชน) ได้มาช่วยออกแบบโลโก้ พร้อมบรรจุภัณฑ์ต้นแบบ จากวันนี้ ก็จะมีพาทเนอร์จากกิจการเพื่อ สังคม ฟายด์ โฟล์ค และ ไฟด์ ฟู้ด ที่มาช่วยประสานในการ operate กิจกรรมท่องเที่ยว และการต่อยอดตลาดผลิตภัณฑ์ต่อไป
นายชาย นครชัย อธิบดีกรมส่งเสริมวัฒนธรรม กระทรวงวัฒนธรรม เปิดเผยว่า กรมส่งเสริมวัฒนธรรม กระทรวงวัฒนธรรม มีหน้าที่สืบสานรักษาและต่อยอดทุนทางวัฒนธรรมให้ยั่งยืน ซึ่งต้องได้รับความร่วมมือจากหลายฝ่ายร่วมกันทำงานกับทุกภาคส่วน ไม่ใช่ทำคนเดียว หรือต่างคนต่างทำ เพื่อความต่อเนื่องและมีประสิทธิภาพ การขับเคลื่อนงานส่งเสริมวัฒนธรรมยุคใหม่นี้ ต้องทำให้วัฒนธรรมเป็นสิ่งที่จับต้องได้ ต่อยอดได้ เข้าถึงกลุ่มคนรุ่นใหม่ หรือตลาดใหม่ ๆ ได้ ดังเช่นการพัฒนาชุมชนบ้านน้ำม้าให้เป็นแหล่งเรียนรู้นอกห้องเรียนสำหรับเด็ก เปิดโอกาสให้เด็ก ๆ ได้เรียนรู้วัฒนธรรมท้องถิ่น ได้สัมผัสวิถีชีวิตชนบทที่เด็กในเมืองไม่มีโอกาสได้รู้จัก โมเดลนี้เป็นตัวอย่างที่ดีของการต่อยอดทุนทางวัฒนธรรมของชุมชนสำหรับกลุ่มเป้าหมายใหม่ ๆ ในส่วนของการพัฒนาเครื่องดื่มสุขภาพน้ำส้มสายชูหมักจากข้าวเหนียว กข.6 ก็เป็นอีกหนึ่งตัวอย่างของการต่อยอดยกระดับทุนทางวัฒนธรรมชุมชนโดยใช้เทคโนโลยี วิจัย และนวัตกรรม มาพัฒนาผลิตภัณฑ์ให้ตอบโจทย์ตลาดคนรุ่นใหม่
นางชนิดาภา ดวงปัน (คุณวาว) ประธานวิสาหกิจชุมชนท่องเที่ยวชุมชนบ้านนํ้าม้า เปิดเผยว่า ชุมชนบ้านนํ้าม้า ตั้งอยู่บนพื้นที่ราบติดภูเขา มีลำห้วยนํ้าม้าจากแหล่งภูเขาไหลผ่านชุมชน มีธรรมชาติที่สวยมาก คนในชุมชนส่วนใหญ่นั้นประกอบอาชีพเกษตรกรรม และมีรายได้เสริมจากการเก็บของป่า และอาหารจากธรรมชาติ เช่นหน่อไม้ เห็ด นํ้าผึ้ง รถด่วน อยากเชิญชวนโรงเรียนในเชียงราย และจังหวัดใกล้เคียง พาเด็กพาเที่ยวชุมชนบ้านนํ้าม้า ขุมทรัพย์แห่งการเรียนรู้สำหรับเด็กที่แสนมหัศจรรย์ เด็กๆ จะได้ได้สัมผัสธรรมชาติ ตะลุยป่าไผ่ ไร่ชา ไขปริศนาวิถีเกษตร มหัศจรรย์แห่งข้าว สนุกกับธรรมชาตินอกห้องเรียนที่เด็ก ๆ จะได้ประสบการณ์การเรียนรู้รูปแบบใหม่ที่หาไม่ได้จากในรั้วโรงเรียน ได้รู้จักวัฒนธรรม ประเพณีต่าง ๆ ในท้องถิ่น ได้พัฒนาทักษะทางการสื่อสาร สังคม และการมีปฏิสัมพันธ์กับผู้อื่นซึ่งล้วนเป็นทักษะแห่งอนาคตทั้งสิ้น
5 กิจกรรมแห่งการเรียนรู้ สำหรับเด็ก
แพนด้าตะลุยทุ่ง – ตามหาความมหัศจรรย์ของต้นไผ่ และทำชาไผ่
อาหารมื้อนี้ฝีมือฉันเอง – หิ้วตะกร้าพากันเดินเข้าสวนเก็บผักมาทำอาหาร
อาหารกลางวันจานเด็ด – เติมพลังกันด้วยอาหารจากฝีมือตัวเอง และเมนูเด็ดจากชุมชน
มหัศจรรย์แห่งข้าว (ฮิมดอย) – สนุกกับการทำกระดาษจากเยื่อฟางข้าว
ไขปริศนาวิถีชาวเกษตร – ลุยสวนเกษตร ห้องเรียนภาคปฏิบัติกลางแจ้ง
ทั้งนี้สามารถสอบถามเพิ่มเติมได้ที่ นางชนิดาภา ดวงปัน (คุณวาว) ประธานวิสาหกิจท่องเที่ยวชุมชนบ้านนํ้าม้า โทร. 093-169-2465 หรือที่ บริษัท ฟายด์ โฟล์ค จำกัด (คุณนัท) โทร. 080-6964454
